1 kk

funkcje prawa karnego:

1. sprawiedliwościowa 2. ochronna 3. gwarancyjna 4. kompensacyjna

zasady prawa karnego:

1. odpowiedzialności za czyn 2. winy 3. humanitaryzmu 4. odpowiedzialności indywidualnej 5. odpowiedzialności osobistej 6. nullum crimen sine lege

czyn

uzewnętrznione działanie lub zaniechanie człowieka

czynem nie są zachowania podjęte

w czasie snu, odruchy bezwarunkowe, w warunkach przymusu bezwzględnego

przymus bezwzględny

sytuacja, kiedy wola osoby została wyłączona (szyba)

przymus względny

sytuacja, gdy następuje nacisk na wolę człowieka, wola jest ograniczona, ale nie wyłączona

nullum crimen sine lege scripts

prawo karne powinno być prawem pisanym i zawartym w ustawie

nullum crimen sine lege certa

przepisy karne powinny być jasne, zrozumiałe dla przeciętnego człowieka

nulla poena sine lege

kara za przestępstwo powinna być określona w ustawie

sankcja względnie oznaczona

widełki, czyli wskazanie w ustawie rodzaju kary oraz jej dolnej i górnej granicy

sankcja bezwzględnie oznaczona

wskazanie w ustawie konkretnej kary (rodzaju i rozmiaru)

nullum crimen sine lege praeviea

prawo karne powinno działać wstecz, jeśli prowadziłoby to do pogorszenia sytuacji sprawcy

nullum crimen sine lege stricta

zakaz stosowania analogii (tj. wnioskowania z podobieństwa) i wykładni rozszerzającej na niekorzyść sprawcy

warunki odpowiedzialności za przestępstwo

czyn zabroniony karygodny, zawiniony

przestępstwo

czyn człowieka, zabroniony przez ustawę jako zbrodnia lub występek, bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy

przestępstwa podział

zbrodnie i występki

zbrodnia

czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą

występek

czyn zabroniony, którego górna granicą ustawowego zagrożenia karą przekracza: 1 miesiąc pozbawienia wolności, 1 miesiąc ograniczenia wolności, 5000 zł grzywny, 30 stawek dziennych grzywny

wykroczenie

czyn zabroniony zagrożony karą: aresztu w wymiarze 30 dni, ograniczenia wolności w wymiarze 1 miesiąca, grzywny do 5000 zł. nagany

podział przestępstw wg. typów:

podstawowy, kwalifikowany, uprzywilejowany

typ kwalifikowany

zawiera znamiona takie jak typ podstawowy oraz dodatkowe znamię, a sankcja jest wyższy niż w typie podstawowym

typ uprzywilejowany

zawiera znamiona takie jak typ podstawowy oraz dodatkowe znamię, a sankcja jest niższa niż w typie podstawowym

przestępstwo może być ścigane

z urzędu lub na wniosek

przestępstwa ścigane na wniosek dzielimy na

bezwzględnie wnioskowe, względnie wnioskowe

przestępstwa bezwzględnie wnioskowe

wniosek jest zawsze konieczny do wszczęcia i prowadzenia postępowania

przestępstwa względnie wnioskowe

co do zasady przestępstwo ścigane jest z urzędu, jednakże gdy zajedzie okoliczność wskazana w przepisie, tryb zmienia się na wnioskowy

przestępstwa względnie wnioskowe np.

kradzież i kradzież z włamaniem ścigane są na wniosek tylko wtedy, gdy popełniono je na szkodę osoby najbliższej, a gdy sprawca i ofiara są osobami obcymi ściganie następuje z urzędu)

jeżeli przepis ustawy nie wskazuje trybu ścigania to

przestępstwo jest ścigane z oskarżenia publicznego

kontrawencjonalizacja

przeniesienie danego zachowania z kategorii przestępstw do kategorii wykroczeń

przestępstwa formalne

bezskutkowe, będą miały zawsze tylko jedno miejsce (miejsce działania/zaniechania)

przestępstwa materialne

skutkowe

znamiona czynu zabronionego

1. znamiona podmiotu 2. znamiona przedmiotu 3. znamiona strony przedmiotowej 4. znamiona strony podmiotowej

podmiot czynu zabronione

sprawca czynu zabronionego

sprawcą przestępstwa może być

jedynie osoba fizyczna, która ukończyła w chwili czynu 17 lat

dorosły

osoba która ukończyła 17 lat

nieletni

osoba która nie ukończyła 17 lat

młodociany

sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w 1 instancji 24 lat

orzeczona wobec nieletniego kara

nie może przekroczyć 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia

wobec sprawcy który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat

nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności

z uwagi na znamiona określające podmiot przestępstwa dzielimy na

powszechne i indywidualne

przestępstwo powszechne

może popełnić każdy, kto osiągnął odpowiedni wiek

przestępstwo indywidualne

przestępstwa w przypadku których oprócz wieku wymagane jest od sprawcy posiadanie jakiejś cechy

przestępstwa indywidualne dzielimy na:

przestępstwa indywidualne właściwe i przestępstwa indywidualne niewłaściwe

przestępstwa indywidualne właściwe

takie przestępstwa, gdzie indywidualna cecha podmiotu decyduje o karalności, statuuje przestępstwo; osoba nieposiadająca tej cechy nie ponosi odpowiedzialności karnej, np. bigamia

przestępstwa indywidualne niewłaściwe

osoba posiadająca cechę wskazaną w przepisie odpowiada za przestępstwo typu kwalifikowanego lub uprzywilejowanego, a osoba nieposiadająca takiej cechy odpowiada za przestępstwo powszechne typu podstawowego

warunkowe zawieszenie umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym na okres próby

od roku do lat 3