Biologia 3 - Milena

 0    53 Datenblatt    gabrielahomecka
mp3 downloaden Drucken spielen überprüfen
 
Frage język polski Antworten język polski
Systematyka to dziedzina biologii, która
Lernen beginnen
zajmuje się opisywaniem, klasyfikowaniem, a także nazywaniem organizmów
Jednostki klasyfikacji biologicznej
Lernen beginnen
królestwo, gromada, klasa, rząd, rodzina, gatunek
Wyróżniamy 5 królestw organizmów
Lernen beginnen
bakterie, protisty, grzyby, rośliny i zwierzęta
Gatunek
Lernen beginnen
podstawowa jednostka klasyfikacji biologicznej.
Gatunek
Lernen beginnen
grupa organizmów o podobnej budowie i wymaganiach życiowych, które mogą się rozmnażać płciowo i mieć płodne potomstwo
Klucz do oznaczania gatunków
Lernen beginnen
zawiera krótkie opisy ich budowy zewnętrznej i wskazuje cechy, dzięki którym łatwo możemy je rozpoznać
Wirusy
Lernen beginnen
niezwykle małe cząstki zakaźne, które potrafią wnikać do komóerk organizmów i wywoływać ich choroby.
Wirusy nie są organizmami, ponieważ
Lernen beginnen
1. nie mają budowy komórkowej-składają się z kwasu nukleinowego zamkniętego w otoczce z białek. 2. nie wykazują czynności życiowych.
Namnażanie wirusów
Lernen beginnen
zwiększanie liczby wirusów wewnętrzu żywych komórek. Wirusy nie potrafią samodzielnie wytwarzać składników z których są zbudowane
Bakterie
Lernen beginnen
organizmy jednokomórkowe i bezjądrowe, zasiedlające wszystkie środowiska. Komórki bakterii zawierają nić DNA zanurzoną w cytozolu, ich komórki są otoczone ścianą komórkową
Ze względu na kształt komórki bakterie dzielimy na
Lernen beginnen
kuliste, podłużne, spiralne.
Formy kuliste bakterii mogą tworzyć skupiska
Lernen beginnen
dwoinki, paciorkowce i gronkowce
Odżywianie bakterii
Lernen beginnen
większość bakterii jest cudzożywna, niektóre są pasożytami pobierają pokarm z innych organizmów wywołując u nich choroby, inne żyją w symbiozie z organizmami, jeszcze inne rozkładają szczątki organizmów, nieliczne są samożywne
Oddychanie bakterii
Lernen beginnen
bakterie oddychają tlenowo lub beztlenowo w zależności od tego czy w ich środowisku występuje tlen
Rozmnażanie bakterii
Lernen beginnen
bakterie rozmnażają się bezpłciowo przez podział komórki na dwie komórki potomne
Znaczenie bakterii w przyrodzie
Lernen beginnen
1. zapobiegają gromadzeniu się martwych szczątków. 2. uczestniczą w tworzeniu gleby. 3.żyją w związkach z organizmami umożliwiając im przetrwanie w środowisku, 4. powodują choroby
Znaczenie bakterii dla człowieka
Lernen beginnen
1. zasiedlają jelita człowieka, wytwarzają witaminy B i K, 2. są wykorzystywane do produkcji serów, kefirów, jogurtów oraz kiszonek 3. do rozkładu zanieczyszczeń w oczyszczalniach ścieków, 4. wytwarzania leków.
Sposoby rozprzestrzeniania się wirusów i bakterii
Lernen beginnen
1. droga kropelkowa - w kropelkach śliny podczas kaszlu i kichania, 2. droga pokarmowa 3. droga płciowa - podczas stosunków płciowych, 4. przez krew - drobnoustroje są pezrnoszone do krwi przez uszkodzoną skórę
Choroby wirusowe
Lernen beginnen
grypa, ospa wietrzna, odra, różyczka, świnka, aids
Grypa
Lernen beginnen
przenoszona drogą kropelkową, gorączka, góle głowy, mięśni i stawów, dreszcze, suchy kaszel i katar
Ospa wietrzna
Lernen beginnen
przenoszona drogą kropelkową, gorączka, wysypka w postaci czerwonych grudek, które po kilku dniach zasychają
Odra
Lernen beginnen
przenoszona drogą kropelkową, gorączka, wysypka, ból gardła, duszności i kaszel
Różyczka
Lernen beginnen
przenoszona drogą kropelkową, gorączka, czerwone plamki na ciele, niebezpieczna dla kobiet w ciąży, prowadzi do uszkodzenia płodu
Świnka
Lernen beginnen
przenoszona drogą kropelkową, gorączka, bolesne powiększenie ślinianek przyusznych, niebezpieczna dla dorosłych mężczyzn, gdyż może powodować bezpłodność
AIDS
Lernen beginnen
wywoływana przez HIV wirus ludzkiego niedoboru odporności, przenoszona drogą płciową lub przez krew, spadek odporności
Choroby bakteryjne
Lernen beginnen
borelioza, tężec, salmonelloza, gruźlica
Borelioza
Lernen beginnen
bakterie wnikają do organizmu przez krew w wyniku ugryzienia przez zakażonego kleszcza, rumień, gorączka, ból głowy, osłabienie, objawy ze strony układu nerwowego, zapobiedganie - unikanie kleszczy - odpowiednia odzież i preparaty odstraszające
Tężec
Lernen beginnen
ą się do organizmu przez raną zabrudzona glebą, objawy - zaburzenia czucia, bóle głowy, wzmożone napięcie mięśni i drgawki, zapobieganie - szczepionki, osobom nieszczepionym podaje się surowicę
Salmonelloza
Lernen beginnen
zarażenie drogą pokarmową, bakterie dostają się do organizmu z pokarmem zawierającym np. surowe jaja, objawy - gorączka, silne bóle brzucha, nudności, wymioty, zapobieganie - przestrzeganie zasad higieny przy przygotowywaniu i przechowywaniu żywności
Gruźlica
Lernen beginnen
choroba przenoszona droga kropelkową, bakterie dostają się do organizmu z wdychanym powietrzem, objawy - kaszel, groczka, ból w klatce piersiowej, spadek masy ciała, zapobieganie - okresowe prześwietlenia płuc i szczepienia ochronne
Protisty
Lernen beginnen
organizmy jednokomórkowe lub wielokomórkowe zasiedlające różneśrodowiska, najczęściej wodne
Protisty jednokomórkowe
Lernen beginnen
mają mikroskopine rozmiary, większość z nich oddycha tlenowo, tylko pasożytnicze beztlenowo, rozmnażają się bezpłciowo
Świdrowiec
Lernen beginnen
pasożytnicza protista wywołująca śpiączkę afrykańską
Pantofelek
Lernen beginnen
żyje w kałużach stawach i jeziorach, jest drapieżnikiem poluje na bakterie, rozmnaża się bezpłciowo przez podział komórki
Budowa pantofelka komórka przypomina komórkę zwierzęcą zawiera dwa jądra komórkowe, z których większe kieruje czynnościami życiowymi
Lernen beginnen
liczne rzęski umożliwiają poruszanie się, wodniczka pokarmowa trawi pokarm a wodniczka tętniąca usuwa nadmiar wody
Euglena
Lernen beginnen
żyje w kałużach stawach i jeziorach, dzięki chloroplastom może przeprowadzać fotosyntezę, jednak jeżeli nie ma dostępu do światła staje się cudzożywna
Budowa eugleny - komórka eugleny przypomina komórkę roślinną
Lernen beginnen
jądro komórkowe kieruje pracą komórki, w chloroplastach powstaje pokarm, wodniczka tętniąca, plamka oczna wykrywa światło, wić do poruszania się.
Śluzowce jednokomórkowe protisty o komórkach przypominających grzybowe
Lernen beginnen
jedna komórka śluzowca może mieć 30cm przypomina galaretę o jaskrawej barwie, pełzają po podłożu i pochłaniają szczątki organizmów
Protisty wielokomórkowe
Lernen beginnen
przypominają kształtem rośliny lądowe, oddychają tlenowo są samożywne rozmnażają się płciowo i bezpłciowo przez odrywanie fragmentów ciała
Znaczenie protistów 1. protisty wodne, przeprowadzające fotosyntezą dostarczają tlen i są pokarmem dla innych, 2. protisty żyjące w żołądkach roślinożerców umożliwiaja im trawienie pokarmu z celulozą
Lernen beginnen
3. protisty morskie są używane do przyrządzania dań np. sushi 4. protisty pasożytnicze wywołują choroby
Listownica wielokomórkowa protista morska
Lernen beginnen
żyje np. w bałtyku, tworzy gęste podwodne łąki, zawiera brunatny barwnik, dzięki któremu może przeprowadzać fotosyntezę na dużych głębokościach, gdzie jest mało światła
Malaria choroba wywoływana przez protisty pasożytnicze - zarodziec malarii
Lernen beginnen
człowiek zaraża się, jeśli zostaje ukłuty przez komara w którego ślinie znajdują się zarodźce, objawy - dreszcze, gorączka, bóle głowy, nudności wyczerpanie - może doprowadzić do śmierci
Toksoplazmoza zarażenie przez zjedzenie niedogotowanego mięsa chorych zwierząt lub przez kontakt z odchodami zawierającymi portistę toksoplazma
Lernen beginnen
zwykle bezobjawowa, groźna dla kobiet w ciąży, gdyż powoduje uszkodzenie płodu, zapobieganie unikanie surowego mięsa, niemytych warzyw, kontaktu z zakażonymi kotami
Cechy charakterystyczne grzybów
Lernen beginnen
1. obecność więcej niż jednego jądra komórkowego, 2. komórki otoczone ścianą komórkową zbudowaną z cukru - chityny, 3. w komórkach grzybowych nie występuja chloroplasty, więc wszystkie grzyby są cudzożywne
Budowa grzybów
Lernen beginnen
grzyby mogą być jednokomórkowe(drożdże, pleśniak) lub wielokomórkowe. Mają ciało zbudowane ze strzępek - długich cienkich nitek.
Budowa grzybów wielokomórkowych
Lernen beginnen
część podziemna - luźno ułożone strzępki grzybni, część nadziemna - owocnik składa się z trzonu i kapelusza
Odżywianie grzybów-grzyby są cudzożywne
Lernen beginnen
mogą odżywiać się szczątkami organizmów (zrywka), pasożytami (rdza źdźbłowa, huba) lub żyć w związku z innymi organizmami (oplatają korzenie roślin ułatwiając im pobieranie wody, w zamian otrzymują pokarm - borowiki)
Oddychanie grzybów
Lernen beginnen
większość grzybów oddcha tlenowo, drożdże w zależności od środowiska, w którym się znajdują oddychają tlenowo lub przeprowadzają fermentację
Rozmnażanie grzybów - grzyby rozmnażają się płciowo przez zarodniki
Lernen beginnen
lub bezpłciowo np. pączkowanie drożdży. Grzyby wielokomórkowe mogą rozmnażać się bezpłciowo przez fragmentację grzybni.
Znaczenie grzybów w przyrodzie
Lernen beginnen
1. rozkładają szczątki organizmów - użyźniają glebę, 2. owocniki grzybów wielokomórkowych stanowią pokarm dla zwierząt, 3. grzyby pasożytnicze wywołują choroby zwierząt i roślin
Znaczenie grzybów dla człowieka 1. dodatek do potraw - źródło witamin i soli mineralnych, 2. wypiek pieczywa i ciast, 3. produkcja alkoholu,
Lernen beginnen
4. produkcja serów, 5. produkcja leków np. pędzlak wytwarza antybiotyk penicylinę 6. niszczenie żywności - pleśń, 7. wywoływanie chorób 8. grzyby trujące są groźne dla zdrowia - muchomor sromotnikowy
Porosty to organizmy zaliczane królestwa grzybów, które mają nietypową budowę
Lernen beginnen
ich ciało zbudowane jest z dwóch składników - strzępek grzyba i komórke glonów. Grzyb zapewnia komórkom glonu ochronę i wodę i sole mineralne, a glon pokarm wytworzony podczas fotosyntezy
Znaczenie porostów 1. mają małe wymagania życiowe, więc jako pierwsze zasiedlają nowe środowiska
Lernen beginnen
np. na nagich skałach tworzą glebę, dopiero na przygortowanym przez nie podłożu rozwijają się inne rośliny (organizmy pionerskie) 2. są czułe na zanieczyszczenie środowiska - brak porostów informuje o zanieczyszczeniu

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.