Fizyka

Tyle razy do Nobla nominowany był Arnold Sommerfeld?

84

Skonstruował niebieski laser na bazie azotku galu

Sylwester Porowski

Od niego nazwa bozon

Satyendra Bose- hinduski fizyk

W tym dziele prawo grawitacji

Matematyczne zasady filozofii naturalnej, inaczej Principia, Newton, 1687

Kto odkrył, że sole uranu są promieniotwórcze

Henri Becquerel

Kiedy Maria i Piotr Curie odkryli polon i rad?

Do 1898

Kto odkrył przeobrażanie się w inne pierwiastki uwalniając promieniowanie?

Ernest Rutheford i Frederick Soddy

Badanie wieku np skał metodą radioizotopową

Radiometria

Końcowy efekt rozpadu uranu na inne pierwiastki

Ołów

Naukowiec który oszacował wiek Ziemi na 4,55 miliarda lat (ze stosunku zawartości ołowiu do uranu)

Clair Patterson

Co mierzy balometr

Prędkość i przepływ gazów

Co to jest splątanie kwantowe?

...

Kto dostał Nagrodę Nobla za potwierdzenie efektu fotoelektrycznego?

Robert Millikan

Doświadczenie Michelsona- Morleya

Prędkość światła w próżni nie zależy od obserwatora

Stała wprowadzona przez Alberta Einsteina do ogólnej teorii względności

Stała kosmologiczna

Dostał Nagrodę Nobla w 2020 za wykazanie, że ogólna teoria względności przewiduje powstawanie czarnych dziur

Roger Penrose

W 2020 roku dostali Nagrodę Nobla za odkrycie Sagittariusa A

Andrea Ghez i Reinhard Genzel

Urządzenie wykorzystujące promień lasera do manipulacji bardzo małymi obiektami

Pęseta optyczna

Nagroda Nobla za odkrycie egzoplanety orbitującej wokół gwiazdy typu słonecznego

Michel Mayor i Didier Queloz

Detektor fal grawitacyjnych

LIGO

Cząstka hipotetyczna przenoszona przez fale grawitacyjne

Grawiton

„Nowy Einstein”

Sabrina Gonzalez Pasterski

Najmłodszy laureat nagrody Nobla z fizyki

Lawrence Bragg, 22 lata

Najstarszy laureat nagrody Nobla z fizyki

Artur Ashkin, 96 lat

Laureatki nagrody Nobla z fizyki

Curie, Goeppert - Mayer, Donna Strickland, Andrea Ghez

Na czym polega doświadczenie Michelsona- Morleya?

Niezależność prędkości światła od ruchu Ziemi

Kto napisał „Wszechświat w skorupce orzecha”

Stephen Hawking

Hipotetyczny ośrodek, w którym miała się rozchodzić fala elektromagnetyczna

Eter

Promieniowanie elektromagnetyczne emitowane gdy naładowana cząstka (np elektron) porusza się w ośrodku materialnym z prędkością większą niż prędkość światła w tym ośrodku

Promieniowanie Czerenkowa

Kto wykonał eksperyment z o-ringiem zanurzonym w wodzie jako przyczyna katastrofy Challengera

Richard Feynman

Kto rozpylał w powietrzu krople oleju wykazując stałość ładunku elektronu i wyznaczając jego wartość

Robert Millikan

Interferencja światła na podwójnej szczelinie to doświadczenie?

Thomasa Younga

Dostali Nagrodę Nobla z fizyki w 2017 za decydujący wkład w detektor LIGO i zaobserwowanie fal grawitacyjnych

Rainer Weiss, Barry Barish i Kip Thorne

Kto zaproponował nazwę neutrino

Enrico Fermi

Cząstki elementarne:

Hadrony - zbudowane z kwarków, leptony (np elektron), bozony (przenoszą oddziaływanie)

Kolory kwarków

Czerwony, niebieski i zielony

Najlżejsze kwarki

Górny i dolny

Środkowe kwarki pod względem masy

Dziwny i powabny

Najcięższe kwarki

Wysoki czyli prawdziwy i niski czyli piękny

Kwarki

U - up, d -down, c- charm, s- strange, t- top lub true, b- bottom albo beauty

Hipotetyczna cząstka wprowadzona przez Diraca mająca tylko jeden biegun magnetyczny

Monopol magnetyczny

Kiedy uruchomiono Wielki Zderzacz Hadronów

10 września 2008

Kiedy odkryto bozon Higgsa

2012

Wielki Zderzacz Hadronów

LHC

Zjawisko fizyczne w fotografii polegające na zaniku obrazu utajonego pod działaniem promieniowania czerwonego i podczerwonego

Zjawisko Herschela

Kto to?

John Herschel, syn Williama, dwa razy Medal Copleya

Kto to?

Józef Rotblat za młodu

Kto to?

Józef Rotblat - pokojowy Nobel 1995

Nagroda Nobla z fizyki 2022

Alain Aspect, John Clauser i Anton Zeilinger za eksperymenty z kwantowym splątaniem fotonôw, ustalenie naruszenia nierówności Bella i dokonania w informatyce kwantowej

Kto odkrył promieniowanie alfa i beta

Ernest Rutherford

Kto odkrył promieniowanie gamma

Paul Villard

Kto z Polaków podpisal Manifest Einsteina

Leopold Infeld i Józef Rotblat

Co to jest efekt Zeemana?

Zjawisko fizyczne, które polega na rozszczepieniu obserwowanych linii spektralnych na składowe, gdy próbka emitująca promieniowanie zostaje umieszczona w polu magnetycznym.

Odkrył argon, w 1904 Nagroda Nobla za odkrycie argonu

Lord Raleigh

Nauczyciel Alberta Einsteina

Hermann Mikowski

Co trenowali: Niels Bohr i jego młodszy brat Harald?

Piłkę nożną

Którego fizyka nazywano „Krokodylem”, zwłaszcza tak go nazywał Piotr Kapica

Ernesta Rutherforda

Z jakiego powodu zmarł Ernest Rutherford

Uwięźnięcie przepukliny pępkowej

Długoterminowy eksperyment, w czasie którego mierzone są wypływające z lejka krople paku węglowego (w Księdze rekordów Guinessa)

Eksperyment kropli paku Thomasa Parnella

nazwa kodowa (kryptonim) nadana pierwszej na świecie, próbnej eksplozji termojądrowej przeprowadzonej 1 listopada 1952 roku na atolu Eniwetok należącym do Stanów Zjednoczonych. Była to pierwsza eksplozja przeprowadzona w ramach Operacji Ivy

Ivy Mike

Gdzie dokonano próbnego wybuchu bomby wodorowej

Atol Eniwetok na Wyspach Marshalla

jakich cząstek dotyczy zakaz Pauliego

Fermionów

Hipotetyczna istota zaproponowana przez Jamesa Clerka Maxwella jako rodzaj eksperymentu myślowego, mającego unaocznić sens fizyczny drugiej zasady termodynamiki

Demon Maxwella

Kto odkrył fale ekektromagnetyczne?

Heinrich Hertz

Co współtworzył Andriej Sacharow?

Bombę wodorową Car?

Kto urodził się w dzien liczby pi?

Albert Einstein

Trzykrotnie pełniła funkcję przewodniczącej Rady CERN

Agnieszka Zalewska

Od czego zależy temperatura wrzenia wody

Od ciśnienia (na Mount Everest 68 stopni)

Czemu implozja?

Ze wzgledu na podciśnienie w zamkniętym naczyniu

Jaką właściwość ma suchy lód

Utrzymuje stałą temperaturę (- 78,5st) w cieplejszym otoczeniu; nie topi się ale sublimuje

Kto opracował pierwszy licznik Geigera- Mullera

Rutherford i Geiger (tylko alfa), Geiger i Muller (alfa + beta + gamma)

Substancja służąca do zmniejszenia energii kinetycznej neutronów

Moderator- grafit w Czarnobylu

Stawianie oporu przez ciała fizyczne

Kohezja

Jaki kolor ma woda królewska

Pomarańczowy

Metoda wizualizacji chronologii Wszechświata aby użyć do celów pedagogicznych

Kalendarz kosmiczny

Jak płomień świecy w nieważkości

Mniej gwałtownie, brak konwekcji, mniej tlenu

Miękką gumę mają opony?

Zimowe (by były wciąż elastyczne po zmrożeniu)

Układu SI nie przyjęły?

USA, Liberia i Mjanma

Krzyż Einsteina to?

Kwazar

Z jakiej siły korzysta kolej

Z adhezji

Pojemność mózgu to

100 TB do 2,5 PB

Liczba Reynoldsa

Do określania turbulencji przepływu

Przewiduje istnienie superstrun, supercząstek i bran

M- teoria (wymyślona przez Edwarda Wittena)

Kazdy punkt ośtodka, do którego dotarło czoło fali jest źródłem nowej faki kulistej to zasada

Huygensa

Prawo które mówi, źe skurcz serca jest wprost proporcjonalny do długości początkowej włókien mięśniowych

Prawo Franka- Starlinga

Kto wyjaśnił dlaczego niebo jest błękitne

Marian Smoluchowski

Mikroskop ze zdolnością rozdzielczą pojedynczego atomu

Skaningowy mikroskop tunelowy

Niestabilność zachodząca gdy w jednorodnym płynie lub na granicy dwóch płynów występuje ścinanie

Niestabilność Kelvina- Helmholtza

Co jest piątym stanem materii

Kondensat Bosego- Einsteina (stan materii który pojawia się w gazach blisko zera bezwględnego)

Główny składnik pierwotnego promieniowania kosmicznego

Proton

Kto w 1801 roku odkrył promieniowanie ultrafioletowe

Johann Wilhelm Ritter

Obłok skroplonej pary wodnej powstający podczas lotu statku powietrznego z prędkoscią bliską dźwięku

Obłok Prandtla- Glauerta

Kiedy wyniesiony teleskop Keplera

2009

Wysokość na ktorej panuje tak niskie ciśnienie, że woda wrze w temperaturze ludzkiego ciała (ok 19km)

Linia Armstronga

Czemu szybowce malowane na biało

Ponieważ żywice spajające laminaty miękną w wysokich tenperaturach (by pochłaniały mniej promieniowania słonecznego)

Za syczenie wody podczas gotowania odpowiedzialna?

Kawitacja

Przyrząd do pomiaru ciśnienia całkowitego co wykorzystywane jest do pomiaru prędkości samolotu

Rurka Pitota

Co to jest efekt krioskopowy

Obniżenie temperatury krzepnięcia (słona woda zamarza w niżsych temperaturach niż słodka), asfalt zimą posypujemy solą

Czemu ptak w jajku oddycha

Mikroskopijne pory w skorupce są

III i IV prędkość kosmiczna dla Ziemi

16,7 km/s i 330km/s

Pokój Amesa ma kształt?

Trapezu

Rodzaj materii o bardzo dużej gęstości złożonej z fermionów

Materia zdegenerowana

Równanie kosmologii relatywistycznej określa ewolucję Wszechświata

Metryka Friedmana- Lemaitre’a- Robertsona

Gdzie działa IceCube Neutrino Observatory

Na Antarktydzie

Eksperyment Large Underground Xenon miał wykryć

Ciemną materię (detektor głęboko pod ziemią, w byłej kopalni złota w Dakocie Pd)

Materiał o ujemnej liczbie Poissona, przy rozciąganiu w jednym kierunku zwiększa rozmiary w kierunkach poprzecznych

Auksetyk (antyguma), np. papier, niektóre skały i minerały, Goretex

Planetą 9 może być

Pierwotna czarna dziura

Zjawisko rozpraszania światła na cząsteczkach o rozniarach mniejszych od długości fali rozpraszanego światła - przyczyna błękitnego koloru nieba i czerwonego podczas zachodu Słońca

Rozpraszanie Rayleigha

Co charkteryzuje torpedę superkawitacyjną

Porusza się z dużą prędkością w bąblu gazowym

Najcichsze miejsce na Ziemi

Microsoft Redmond Campus w Waszyngtonie

Skale temperatury bez wartości ujemnych

Kelvina i Rankine’a

Zjawisko polegające na rozpraszaniu światła przez koloid (np mgłę)

Efekt Tyndalla

Co charakteryzuje halo?

Zma rozmiar kątowy 22 stopni, powstaje przez załamanie światła na powierzchniach krzyształów sześciokątnych

W którym roku Otto Hahn przeprowadził pierwszą reakcję rozszczepienia jądra atomu uranu przez neutrony

Otto Hahn w 1938, Nobel 1944

Malownicze wiry z chmur

Ścieżki wirowe Karmana

Rzadkie zjawisko w atmosferze podczas zachodu lub wschodu Słońca

Zielony promień lub zielony błysk

Temperaturę barwową wyrażamy w

Kelwinach, mniej - śwuatło cieplejsze, więcej - zimniejsze

Przyrząd do pomiaru twardości stali dynamiczną metodą Shore’a

Skleroskop

Temperatira topnienia lodu a wrzenia wody w skali Reamure’a

0 i 80

Co opisał Rene Reamur

Życie społeczne pszczół

Rodzaje interferencji

Konstrukcyjna i destrukcyjna

W temperaturze zera bezwględnego wszystkie ciała w stanie stałym, poza?

Helem, w pewnym zakresie ciśnienia pozostaje cieczą w dowolnej temperaturze

Przeładowanie akumulatora grozi?

Wybuchem

Ile pierwuastków w grupach s p d i f

14,36,38 i 30

Za co odpowiada oddzialywanie słabe

Rozpad beta, radioaktywność, rozpad mionu i cząstek dziwnych

Czas uniksowy nie uwzględnia przestępnych

Sekund

Do utalenia wysokości samolotu wykorzystuje się

Wzór barometryczny

Największy współczynnik odbicia światła wśród metali

Srebro

Najbardziej radioaktywny materiał

Polon 210

W jakim paśmie telewizja satelitarna

Mikrofalowe- o najkrótszych falach

Twardy materiał, do uzyskiwania syntetycznego diamentu, azotek boru

Borazon albo Elbor

W żelazie prędkość dzwieku

Bardzo duża

Podwyższenie temperatury wrzenia

Efekt ebulioskopowy, lepiej dodać sól do gotującej się wody

Ile stref czasowych na Ziemi

Podobno 26

Typowe czujniki parkowania są?

Ultradźwiękowe

Dawna jednostka światłości

Świeca

Buffeting to drgania której części samolotu

Sterów

Zorza polarna powstaje w

Termosferze

Na biegunie północnym igla kompasu

Będzie się kręcić w kółko

Kto za pomoca wagi skręceń obliczył masę Ziemi (6 miliardów bilionów ton)

Henry Cavendish

Szybsze zamarzanie wody cieplejszej niż zimniejszej

Efekt Mpemby

Autor „Optyki” z 13 wieku oraz oisał podstawy widzenia

Witelon

Gaz syntezowy czyli wodny z?

Tlenku węgla i wodoru

Na płaskie ciało zanurzone w cieczy działa ciśnienie, któreho wartość jest niezależna od orientacji tego ciała w przestrzeni

Prawo Eulera

Ile razy Einstein nominowany do Nagrody Nobla?

11

Reaktywność reaktora jądrowego mierzy się w?

Dolarach

Cząstki elementarne modelu standardowego

12 cząstek, z ktorych zbudowana materia (fermiony), 12 cząstek odpowiedzialnych za przenoszenia oddziaływań (bozony)

Z 12 bozonów ile jest gluonami?

8

Odpowiedzialne za przeniszenie oddziaływań silnych

Gluony

Który fizyk napisał książkę biologiczną „Czym jest życie”

Erwin Schrödinger

Kiedy eksperyment Ernesta Rutherforda z ciebką złotą folią bombardowaną cząstkami alfa

1909

Oddziaływania mogące przezwyciężyć odpychanie protonówcw atomach

Oddziaływania silne

Cząsteczki mające połówkowy spin

Fermiony

Dwa kwarki górne i jeden dolny tworzą?

Proton

Dwa kwarki dolne i jeden górny tworzą

Neutron

Hadrony to

Układy kwarków - 3 kwarki tworzą bariony, 3 antykwarki antybariony, jednego kwarka i jednego antykwarka - mezony

Detektor neutrin znajdujący się na terenie Amundsen-Scott South Pole Station na Antarktydzie

IceCube

fermiony, które są opisane równaniem Majorany, czyli są same dla siebie antycząstkami (cząstka i jej antycząstka są tożsame, nierozróżnialne); przeciwieństwo cząstek Diraca

Cząstki Majorany

Kiedy przesunięcie do czerwieni?

Przy oddalaniu się świecących obiektów od obserwatora

Zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie, nazwa wprowadzona przez Irvinga Langmuira

Plazma

Jesli gaz tak szybko traci energię to?

Od razu się zestala (resublimacja), np. para wodna tworzy szron na roślinach

Co się dzieje z suchym lodem w temperaturze pokojowej i w ciśnieniu atmosferycznym?

Od razu przekształca się w gaz (sublimacja)

Pionier fotografii barwnej, zdjęcie wstążki tartanu

James Clerk Maxwell

Cząstka bez masy i ładunku odkryta w rutenianie strontu

Demon Pinesa

Czym różni się akcelerator od synchrotronu

Akcelerator ma pojedynczy wielki magnes, synchotron wiele mniejszych rozmiesCzonych kołowo, dzieki temu tor nawet do kilometrów

Co to jest hadron?

Cząstka biorąca udział w silnych oddziałyeaniach

Bariony zawierające przynajmniej jeden kwark dziwny (s)[1], ale niezawierające kwarku powabnego (c) ani kwarku b[2]. Zaliczane są w związku z tym do cząstek dziwnych

Hiperony

Nietrwała, silnie oddziałująca cząstka z grupy gadronów, obdarzona ładunkiem lub obojętna

Mezon

Kwantowa teoria czasoprzestrzeni, która jest próbą pogodzenia pozornie niekompatybilnych teorii mechaniki kwantowej oraz ogólnej teorii względności

Pętlowa grawitacja kwantowa

Koncepcja w fizyce teoretycznej, zgodnie z którą podstawowym (fundamentalnym) budulcem świata nie są punktowe cząstki, lecz rozciągłe struny o wielkości ok. 10−31 metra, a czasoprzestrzeń ma co najmniej 10 wymiarów

Teoria strun

Hipotetyczne urządzenie zdolne do podróży międzygwiezdnych i zbudowania własnej kopii z podstawowych surowców

Sonda von Neumanna

Kto udowodnił istnienie próżni?

Otton von Guericke

Kiedy Maria Curie odkryła polon i rad?

1898

3600 kulombów to?

Amperogodzina

Autor pierwszego bezpośredniego dowodu ogólnej teorii względności Einsteina, znalezionego w 1919 roku dzięki obserwacji zaćmienia Słońca

Arthur Eddington

Długość fali światła widzialnego

380-760 nm

Skąd pochodzil Cristian Doppler?

Z Austrii

Na jakim uniwersytecie pracował W. C. Roentgen?

Uniwersytet w Wurzburgu

Koedy Wróblewski i Olszewski skroplili tlen i azot?

W 1883

Kiedy pierwsza reakcja jądrowa przeprowadzona przez Rutherforda?

1919

Zwany Apostołem światła

Albert Michelson

regularne figury tworzone przez drobinki materiału stałego (np. piasek, sól lub opiłki korka), gromadzące się w węzłach fali stojącej na drgającej sprężystej płytce

Figury Chladniego

krzywa parametryczna wykreślona przez punkt materialny wykonujący drgania harmoniczne w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach

Krzywa Lissajous

Kiedy odkryti bozon Higgsa?

4 lipca 2012

Kiedy utworzono CERN?

W Meyrin w 1954

Kiedy uruchomion LHC?

10 września 2008

linia emisyjna promieniowania elektromagnetycznego o długości fali równej 21 cm (fale decymetrowe), wysyłanego przez atomy wodoru. Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna zarezerwowała zakres częstości od 1400 do 1427 MHz na potrzeby badawcze SETI

Linia wodoru 21 cm (neutralnego wodoru)

Gdzie detektor Virgo?

Włochy, koło Pizy

otwór ograniczający przestrzeń, przez którą przechodzą fale elektromagnetyczne. W przypadku instrumentu optycznego jest to efektywna średnica otworu (np. teleskopu, lunety), przez który wpada światło,

Apertura

Stosunek średnicy instrumentu optycznego do jego ogniskowej

Światłosiła

Wychwytuje się je w gigantycznych basenach z superczystą wodą (bądź innymi substancjami) umieszczonych głęboko pod ziemią i obserwuje się powstałe w wyniku tego promieniowanie.

Neutrina

Kiedy powstaje neutrino a kiedy antyneutrino?

Neutrino - rozpad B+, anty B-

zjawisko zaproponowane, aby wyjaśnić zbyt małą liczbę neutrin pochodzących ze Słońca obserwowanych na Ziemi (tzw. problem neutrin słonecznych).

Oscylacje neutrin

fermiony, które są opisane równaniem Majorany, czyli są same dla siebie antycząstkami (cząstka i jej antycząstka są tożsame, nierozróżnialne); przeciwieństwo cząstek Diraca.

Cząstki Majorany

symbol obaw uczonego przed konsekwencjami swoich odkryć.

Ettore Majorana