Wszystkie paremie pol - łac

 0    112 Datenblatt    nev
Drucken spielen überprüfen
 
Frage Antworten
Reguły nie tworzą prawa, lecz się z niego wywodzą
Lernen beginnen
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure quod est regula fiat
Nie ma reguły, która nie potrafi wprowadzić w błąd
Lernen beginnen
Non est regula quin fallit
Wszelka definicja w prawie prywatnym [cywilnym] jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej obalić
Lernen beginnen
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti potest
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
Lernen beginnen
Ius est ars boni et aequi
Prawo to możliwość działania
Lernen beginnen
Ius est facultas agendi
prawo prywatne jest napisane dla osób starannych
Lernen beginnen
Ius civile vigilantibus scriptum est
Prawo powstaje ze stanu faktycznego
Lernen beginnen
Ius ex facto oritur
Prawo prywatne jest pod opieką prawa publicznego
Lernen beginnen
Ius privatum sub tutela iuris publici latet
Prawo natury jest niezmienne
Lernen beginnen
Ius naturae est immutabile
Ustawa zawsze da środek zaradczy
Lernen beginnen
Lex semper dabit remedium
Ustawa zawsze mówi
Lernen beginnen
Lex semper loquitur
Ustawa uwzględnia porządek natury
Lernen beginnen
Lex spectat naturae ordinem
Ustawa przemawia jednym głosem do wszystkich
Lernen beginnen
Lex uno ore omnes alloquitur
Ustawą jest to, co lud nakazuje i ustanawia. Uchwałą zgromadzenia plebejskiego jest to, co plebs nakazuje i postanawia
Lernen beginnen
Lex est quod populus iubet atque consituit. Plebiscitum est, quod plebs iubet atque constituit
Najściślejsze prawo to najwyższe bezprawie
Lernen beginnen
Summum ius, summa iniuria
Twarde prawo, ale prawo
Lernen beginnen
Dura lex sed lex
Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznawania tego, co się komu należy
Lernen beginnen
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
Ustawa [prawo] nie działa wstecz
Lernen beginnen
Lex retro non agit
Surowsza ustawa karna nie działa wstecz
Lernen beginnen
Lex severior poenans retro non agit
Ustawa co do przeszłości wybacza, na przyszłość zakazuje
Lernen beginnen
Lex in praeteriutum indulgat, in futurum vetat
Jeżeli ustawa pobłaża czemuś w przeszłości, na przyszłość zakazuje
Lernen beginnen
Cum lex in praeteritum quid indulgat, in futurum vetat
Ustawa patrzy do przodu, nie wstecz
Lernen beginnen
Lex prospicit non respicit
Ustawa karna łagodniejsza może działać wstecz
Lernen beginnen
Lex mitior, lex benignior retro agere potest
Słuszność nie stanowi prawa, lecz prawo wspomaga
Lernen beginnen
Aequitas non facit ius, sed iuri auxiliatur
Prawo ma na względzie słuszność
Lernen beginnen
Ius respicit aequitatem
Słuszność podąża za ustawą
Lernen beginnen
Aequitas sequitur legem
We wszystkim wprawdzie, szczególnie zaś w prawie, należy mieć na względzie słuszność
Lernen beginnen
In omnibus quidem, maxime tamen in iure, aequitas spectanda est
Wszelkie prawo powinno być stanowione ze względu na człowieka
Lernen beginnen
Hominum causa omne ius constitutum sit
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
Lernen beginnen
Ubi ius, ibi remedium
Gdzie środek do realizacji, tam uprawnienie
Lernen beginnen
Ubi remedium, ibi ius
Prawa nie zmieniają się w zależności od większego lub mniejszego znaczenia osoby
Lernen beginnen
De maiore et minore non variant iura
Rzecz w tym, jakie są prawa, a nie jakie osoby
Lernen beginnen
Questio fit de legibus non de personie
Prawa dane są po to, aby silniejszy nie mógł wszystkiego
Lernen beginnen
Inde datae leges, ne fortior omnia posset
W sądach nie należy mieć względu na osoby
Lernen beginnen
In iudiciis non est acceptio personarum
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie jest ogłoszona
Lernen beginnen
Lex non obligat nisi promulgata
W takich samych okolicznościach należy stosować takie samo rozwiązanie prawne
Lernen beginnen
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
Kto może stanowić [prawo], ten może [je] uchylić
Lernen beginnen
Cuius est condere, eius set abrogare
Ten może znieść ustawę, kto może ją ustanowić
Lernen beginnen
Eius est tollere legem, cuius est condere
Ustawa znosi ustawę
Lernen beginnen
Lex lege tollitur
Uchylenie ustawy uchylającej ustawę nie przywraca mocy obowiązującej uchylonej ustawy
Lernen beginnen
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata
Gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci moc i sama ustawa
Lernen beginnen
Cessante ratione legis, cessat ipsa lex
Prawa dostosowuje się do tych przypadków, które zdarzają się często
Lernen beginnen
Ad ea, quae frequentius accidunt, iura adaptantur
Ustawy nie troszczą się o drobiazgi
Lernen beginnen
De minimis non curat lex
W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość
Lernen beginnen
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Ustawa powinna być zwięzła
Lernen beginnen
Legem brevem esse oportet
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
Lernen beginnen
Leges ad omnibus intellegi debent
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
Lernen beginnen
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
Stosowanie [prawa] jest życiem normy prawnej
Lernen beginnen
Applicatio est vita regulae
W podobnych sprawach powinno zapadać podobne rozstrzygnięcie
Lernen beginnen
De similibus idem est iudicium
Sędzia jest mówiącą ustawą
Lernen beginnen
Iudex est lex loquens
Zwyczaj powinien być trwały
Lernen beginnen
Consuetudo certa esse debet
Utrwalony zwyczaj stosuje się jak prawo
Lernen beginnen
Inveterata consuetudo pro lege servatur
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią ustawy
Lernen beginnen
Consuetudo est optima legum interpres
Powaga zwyczaju i długotrwałej praktyki nie jest mała, jednak nie aż tak duża, by mogła uchylić rozsądek lub ustawę
Lernen beginnen
Consuetudinis ususque longaevi non vilis auctoritas est, verum non usque adeo sui valitura momento, ut aut rationem vincat aut legem
Prawem niepisanym jest to, które zostało potwierdzone przez stosowanie. Albowiem długotrwałe zwyczaje, potwierdzone przez zgodę stosujących je, przybierają postać prawa
Lernen beginnen
Ex non scripts ius venit, quod usus comprobavit. Nam diuturni mores consensu utentium comprobati legem imitantur
Słusznie przestrzega się od dawna istniejącego zwyczaju na równi z ustawą, jest to właśnie prawo, o którym się mówi, że powstało ze zwyczaju
Lernen beginnen
Inveterata consuetudo pro lege non immerito custoditur, et hoc est ius, quod dicitur moribus constitutum
Jasne wyrażenia nie wymagają interpretacji
Lernen beginnen
Clara non sunt interpretanda
Sztuczki prawne nie stanowią prawa
Lernen beginnen
Apices iuris non sunt iura
Należy trzymać się słów ustawy
Lernen beginnen
A verbis legis non est recedendum
Ustawy są wtedy właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Lernen beginnen
Benigius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum
Znać ustawy to nie przyswoić sobie ich słowa, ale znać ich treść i moc działania
Lernen beginnen
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
Lernen beginnen
Eius est interpretari leges, cuius est condere
Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
Lernen beginnen
Exceptio est strictissimae interpretationis
Należy uznać za wyłączne to wszystko, czego ustawa wyliczając, nie włączyła
Lernen beginnen
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit
Dokładne wyrażenia wykluczają wykładnię rozszerzającą
Lernen beginnen
Expressio specialis omnem impedit extensionem
Fikcja nie wywiera skutków prawnych poza przypadkiem, dla którego została ustanowiona
Lernen beginnen
Fictio non operatur ultra casum fictium
Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględnienia całości ustawy, na podstawie jednego jej fragmentu
Lernen beginnen
Incivile est nosi tota lege perspecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
Lernen beginnen
Minime sunt mutanta, quae interpretationem certam sempre habuerunt
Słowa należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem
Lernen beginnen
Verba cum effectu accipienda
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
Lernen beginnen
Lex posteriori derogat legi priori
Ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
Lernen beginnen
Lex specialis derogat legi generali
Ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
Lernen beginnen
Lex superior derogat legi inferiori
Ustawa późniejsza ogólna nie uchyla ustawy wcześniejszej szczegółowej
Lernen beginnen
Lex posteriori generalis non derogat legi priori specialis
To co od początku jest nieważne, jest zawsze nieważne
Lernen beginnen
Ab initio nullum semper nullum
Dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
Lernen beginnen
Acta publica probant se ipsa
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami [osób] prywatnych
Lernen beginnen
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
Nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa
Lernen beginnen
Male enim nostro iure uti non debemus
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
Lernen beginnen
Non omne quod licet honestum est
Nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
Lernen beginnen
Nemo de domo sua extrahi debet
Większe znaczenie ma czynność dokonana faktycznie niż symulowana
Lernen beginnen
Plus valet quo actum quam quod simulatum
Czynność przedstawiciela jest czynnością strony
Lernen beginnen
Factum executoris factum partis
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa
Lernen beginnen
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy według praw naszego państwa
Lernen beginnen
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
Istota zobowiązania polega na tym, aby jakąś rzecz lub służebność uczynić naszą, lecz aby zmusić kogoś do dania nam czegoś albo do czynienia, albo do świadczenia [innego rodzaju]
Lernen beginnen
Obligationum substantia non in eo consistit, ut aliquod corpus nostrum aut servitutem nostram faciat, sed ut alium nobis obstringat ad dandum aliquid vel faciendum vel praestandum
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe
Lernen beginnen
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
Umów należy dotrzymywać
Lernen beginnen
Pacta sunt servanda
Umów należy dotrzymywać
Lernen beginnen
Pacta standum est
Ustalenia nadają umowie moc ustawy
Lernen beginnen
Pacta dant legem contractui
Umowa to zejście się porozumień dwóch stron
Lernen beginnen
Pactum est duorum consensus atque conventio
Nazwą „rzecz” objęte są zarówno stosunki prawne jak i prawa
Lernen beginnen
Rei appellatio est causa et iura continentur
Właściciel ma pełną władzę nad rzeczą
Lernen beginnen
Proprietatis dominus plenam in re potestatem habet
Rzecz przypada samemu właścicielowi
Lernen beginnen
Res perit suo domino
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
Lernen beginnen
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet
Samo wydanie rzeczy nie przenosi własności
Lernen beginnen
Numquam nuda traditio transfert dominium
Własność rzeczy przenosi się przez wręczenia i zasiedzenia, a nie przez gołe umowy
Lernen beginnen
Traditionibus et usucapionibus dominia rerum, non nudis pactis transferuntur
Kupno rzeczy własnej nie ma prawnego znaczenia
Lernen beginnen
Suae rei empatio non valet
Siłę wolno odeprzeć siłą
Lernen beginnen
Vim vi repellere licet
Powinno oddzielać się posiadanie od własności
Lernen beginnen
Separata esse debet possessio a proprietate
Posiadanie nie jest prawem, lecz stanem faktycznym
Lernen beginnen
Possessio non est iuris, sed facti
Nikt nie może sam sobie zmienić podstawy posiadania
Lernen beginnen
Nemo sibi ipse causa possessionis mutare potest
Posiadanie nabywamy przez fizyczne objęcie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
Lernen beginnen
Possessionem adquirimus et animo et corpore
Na użyczonej rzeczy zatrzymujemy posiadanie i własność
Lernen beginnen
Rei commodatae et possessionem et proprietatem retinemus
Słuszne jest, aby nikt nie wzbogacał się z cudzej straty
Lernen beginnen
Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem
Uważam za działającego podstępnie [bezprawnie] tego, kto czerpie korzyść ze szkody drugiego
Lernen beginnen
Nam videri me dolum malum facere, qui ex aliena iactura lucrum quaeram
Działa podstępnie, kto próbuje osiągnąć zysk z cudzego niepowodzenia
Lernen beginnen
Dolum malum facit qui ex aliena iactura lucrum quaerit
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw zmarłego
Lernen beginnen
Hereditas nihil aliud est, quam successio in uniwersum ius, quod defunctus habuerit
Umowa o dziedziczenie przyszłe jest zabroniona
Lernen beginnen
Pactum de successione futura est illicitum
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam ma
Lernen beginnen
Nemo plus commodo heredi suo relinquit, quam ipse habuit
Określenie „spadek” obejmuje niewątpliwie także spadek nadmiernie zadłużony
Lernen beginnen
Hereditatis appellatio sine dubio continet etiam damno sam hereditatem
Kary spadkobierca nie dziedziczy
Lernen beginnen
In poenam heres non succedit
Przestępstwa wygasają na skutek śmierci sprawcy
Lernen beginnen
Crimina morte extinguuntur
Wszystkie pożytki powiększają spadek
Lernen beginnen
Fructus omnes augent hereditatem

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.