zaburzenia afektywne

 0    99 Datenblatt    enfluran
mp3 downloaden Drucken spielen überprüfen
 
Frage język polski Antworten język polski
Czynniki wpływające na skuteczność leczenia przeciwdepresyjnego / jakość remisji
Lernen beginnen
1) Adekwatność terapii (Adequacy of treatment), 2) Zewnętrzne i behawioralne czynniki podtrzymujące objawy choroby (Behavioural reinforces). 3) (Compliance) – zagadnienie współpracy lekarz – pacjent, 4) (Diagnosis) właściwa diagnoza choroby i współwystępowania z innymi, psychicznymi oraz somatycznymi zaburzeniami.
Adekwatność terapii
Lernen beginnen
1) Właściwy dla danego pacjenta wybór leku. 2) Psychoedukacja, adekwatna informacja pacjenta. 3) Właściwe dawkowanie – tj. unikanie: 1) zbyt niskich – nieskutecznych dawek, 2) zbyt wysokich dawek, zwiększających ryzyko działań niepożądanych; 4) Adekwatny czas stosowania leku.
Nawrotowość depresji
Lernen beginnen
1) Po pierwszym epizodzie depresji -50-60% • 33% nawrotów w ciągu roku u osób które osiągnęły pełną remisję, • 60% nawrotów w ciągu roku u osób, które nie osiągnęły pełnej remisji, 2) Po drugim epizodzie depresji – 70% 3) Po trzecim epizodzie depresji - > 90%
Objawy rezydualne depresji – niepełna remisja
Lernen beginnen
1) Bezsenność, 2) Zmęczenie, męczliwość, 3) Problemy z koncetracją uwagi, 4) Utrzymujący się spadek energii i/lub zainteresowań, motywacji, 5) Niejasne dolegliwości bólowe,
Konsekwencje niepełnej remisji
Lernen beginnen
1) 3x wzrost ryzyka wczesnego nawrotu, 2) 3 -5x skrócenie okresu, po którym nastąpi kolejny epizod (w przypadku pierwszego zachorowania czas ten skraca się nawet 12 razy!!!), 3) zwiększenie ilości i częstości epizodów, 4) wzrost ryzyka chronicznego przebiegu choroby, 5) wzrost ryzyka pojawiania się epizodów o większym nasileniu, 6) zmniejszenie szansy na osiągnięcie stanu pełnego wyleczenia 7) Częstsze występowanie myśli i zachowań samobójczych w okresie remisji
Zewnętrzne i behawioralne czynniki podtrzymujące objawy choroby
Lernen beginnen
1) utraty, 2) stresujące, a niekiedy pozytywne wydarzenia życiowe wymagające szczególnej adaptacji, 3) problemy w relacjach rodzinnych i partnerskich, 4) problemy ekonomiczne i zawodowe, 5) wykorzystywanie objawów choroby do kontroli otoczenia
Noncompliance – może wynikać z:
Lernen beginnen
1) samego obrazu choroby, 2) charakterystyki osobowościowej pacjenta, 3) problemów komunikacji lekarz – pacjent 4) zbyt długiego oczekiwania na pożądany efekt terapeutyczny 5) niedostatecznego efektu terapeutycznego; 6) obecności polekowych objawów ubocznych
Ogólne zasady postępowania - depresja
Lernen beginnen
1) Prawidłowa diagnoza, zgodna z kryteriami diagnostycznymi 2) Wykluczenie CHAD – stosowanie w depresji CHAD LPD w monoterapii jest mniej skuteczne niż w CHAJ, a cechy CHAD stanowią czynnik ryzyka lekooporności u pacjentów zgłaszających się do leczenia z objawami epizodu depresyjnego. Z tego powodu rekomenduje się wykorzystanie przesiewowych narzędzi badawczych np. Kwestionariusz Zaburzeń Nastroju – KZN czy Hypomania Checklist – HCL 3) Rozpoznanie i leczenie współistniejących chorób somatyczny
SSRI – objawy odstawienne
Lernen beginnen
1) zawroty głowy, 2) nudności, wymioty, 3) zmęczenie, 4) bóle mięśniowe, 5) parestezje, drżenia, 6) bezsenność, 7) szereg objawów psychopatologicznych: napady lęku, agitacja, drażliwość, deprersonalizacja, obniżenie nastroju, zaburzenia skupienia uwagi
Wenlafaksyna - DN
Lernen beginnen
1) Małe dawki – jak SSRI 2) Duże dawki – dodatkowo objawy pobudzenia adrenergicznego 3) Uwaga na wzrosty/ spadki ciśnienia 4) OBJAWY ODSTAWIENNE JAK PO SSRI!!!
wenlafaksyna - Zastosowanie
Lernen beginnen
1) Depresja umiarkowana 2) Depresja ciężka 3) Depresja lekooporna 4) Zespół lęku uogólnionego 5) Zespół lęku napadowego 6) Zespoły bólowe (!!!)
Mirtazapina / Mianseryna - DN
Lernen beginnen
1) Sedacja, senność, zmęczenie 2) Wzrost apetytu i m.c. 3) Bóle stawowe mięśniowe 4) Nie stosować w zab. hematologicznych 5) Nie stosować w uszkodzeniu wątroby
Wybór leku - determinanty
Lernen beginnen
1) Leczenie w poprzednich epizodach: a) skuteczność, b) tolerancja, c) objawy uboczne, 2) Cechy kliniczne depresji i współchorobowość z innymi zaburzeniami psychicznymi, 3) Bezpieczeństwo stosowania danego leku w ewentualnych współwystępujących chorobach somatycznych, 4) Profil działań niepożądanych możliwy do zaakceptowania przez pacjenta 5) Inne stosowane leki (ryzyko interakcji), 6) Możliwości stosowania się pacjenta do zaleceń, 7) Schemat dawkowania możliwy do zaakceptowania przez pacjenta
leczenie - Depresje o nasileniu łagodnym
Lernen beginnen
1. Psychoterapia, pomoc psychologiczna, obserwacja 2. Leki – dowolny lek przeciwdepresyjny, zwłaszcza: SSRI, Tianeptyna, Mianseryna
Depresja o nasileniu umiarkowanym lub ciężkim
Lernen beginnen
1) SSRI 2) Wenlafaksyna 3) Mirtazapina 4) Bupropion 5) Reboksetyna 6) Moklobemid 7) Agomelatyna 8) Duloksetyna 9) Leki trójpierścieniowe (ciężka depresja)
Depresja z lękiem, napadami lęku, lękiem uogólnionym, natręctwami
Lernen beginnen
1) SSRI, 2) Wenlafaksyna 3) (Klomipramina)
Depresja z nasiloną bezsennością lub pobudzeniem i niepokojem
Lernen beginnen
1) Mirtazapina 2) Agomelatyna 3) Mianseryna 4) Trazodon 5) (TLPD)
Depresja z: zahamowaniem, sennością, męczliwością, wycofaniem, brakiem energii, nasilonymi zaburzeniami poznawczymi
Lernen beginnen
1) Bupropion 2) Reboksetyna 3) Moklobemid 4) (SSRI) 5) (wenlafaksyna)
Depresja sezonowa / atypowa
Lernen beginnen
1) Bupropion 2) Moklobemid 3) SSRI, 4) W sezonowej - fototerapia
Depresja z nasilonymi dolegliwościami bólowymi
Lernen beginnen
1) Wenlafaksyna 2) Duloksetyna 3) TLPD
Depresja z napadami bulimicznymi / zaburzeniami kontroli impulsów
Lernen beginnen
SSRI – zwłaszcza fluoksetyna
Depresja ze spadkiem apetytu
Lernen beginnen
1) Mirtazapina 2) Mianseryna 3) TLPD
Depresja psychotyczna
Lernen beginnen
1) LPD + LPP I lub II generacji (brak badań porównujących skuteczność LPP I z LPPII). 2) LPP w monoterapii mniej skuteczne niż w połączeniu z LPD. 3) Obiecujący kierunek – LPP II w monoterapii ze względu na działanie przeciwdepresyjne (np. kwetiapina). 4) EW.
Dystymia
Lernen beginnen
1) Leczenie z wyboru – farmakoterapia 2) Słaba odpowiedź placebo 3) duże ryzyko nawrotów po odstawieniu leków 4) Sulpiryd, amisulpryd 5) Brak danych o różnicach pomiędzy poszczególnymi klasami LPD
Leczenie depresji w chorobach somatycznych
Lernen beginnen
1) Skuteczność LPD słabo zbadana. 2) W większości badań randomizowanych choroby somatyczne stanowią kryterium wyłączające. 3) Wyjątki: 1) SADHART – sertralina u pacjentów z depresją po ostrych epizodach wieńcowych 1) Skuteczność w redukcji objawów depresyjnych (większa w przypadku większego nasilenia). 2) Wysoki stopień bezpieczeństwa kardiologicznego. 3) Spadek ryzyka ciężkich epizodów sercowych. 2) ARTIST – SSRI (FLX, PAR, SER) u pacjentów z bólem: 1) Występowanie bólu: u 69% pacjentów depresy
przeciwwskazania do poszczególnych LPD w danej chorobie somatycznej
Lernen beginnen
1) TLPD w ch. kardiologicznych, padaczce, jaskrze, starszym wieku 2) Fluoksetyna w cukrzycy (hypoglikemia)
Przeciwbólowe działanie LPD
Lernen beginnen
1) Amitryptyliny (neuropatie, migrena, fibromialgia) 2) dulokseytyny 3) Wenlafaksyny (neuropatie, migrena, napięciowe bóle głowy) 4) Milnacipranu (fibromialgia, chroniczne zespoły bólowe) 5) Mirtazapiny (napięciowe bóle głowy)
Redukcja aktywacji i agregacji płytek krwi
Lernen beginnen
SSRI
Bezpieczeństwo stosowania - cukrzyca: Najniższe ryzyko
Lernen beginnen
brak istotnego wpływu na glikemię oraz zdolność do przestrzegania diety: 1) SSRI (zwłaszcza sertralina; escitalopram, citalopram) 2) Wenlfaksyna 3) Reboksetyna 4) Moklobemid
Bezpieczeństwo stosowania - cukrzyca - średnie ryzyko
Lernen beginnen
1) Fluoksetyna (uwaga –glc ↓↓!,↓apetytu) 2) Mirtazapina (glc ↑?, ↑ apetytu) 3) Mianseryna (glc ↑?, ↑ apetytu) 4) Bupropion (ryzyko drgawek!!!) 5) TLPD (glc ↑)
Bezpieczeństwo stosowania - choroby serca
Lernen beginnen
1. Najniższe ryzyko (brak istotnego wpływu na EKG i RR, tętno): a) SSRI J b) Mirtazapina c) Bupropion. Średnie ryzyko a) Reboksetyna - Możliwośc wystąpienia tachykardii. b) Wenlafaksyna: a. Wzrosty ciśnienia – zależne od dawki b. Spadki ciśnienia u osób z ch. serca w wieku podełszym c. Wpływ na QT: +/- c) Mianseryna - możliwe spadki ciśnienia w podeszłym wieku. 3. Wysokie ryzyko: TLPD (!!!) (wydłużenie QT i inne zmiany w EKG, bloki, tachykardia, spadki ciśnienia).
Bezpieczeństwo stosowania - jaskra
Lernen beginnen
1. Najniższe ryzyko: Agomelatyna, Moklobemid, Trazodon, 2. Średnie ryzyko: SSRI (!!!), Mirtazapina, Wenlafaksyna, Mianseryna, 3. wysokie ryzyko - TLPD.
Bezpieczeństwo stosowania - niewydolność nerek
Lernen beginnen
1. Najniższe ryzyko: Agomelatyna, Mianseryna, Moklobemid, TLPD, 2. Srednie ryzyko (konieczność redukcji dawki o 30-50%): Mirtazapina, Reboksetyna, SSRI, Bupropion, Duloksetyna. 3. Wysokie ryzyko (konieczność redukcji o 50% lub >): Wenlafaksyna, Fluoksetyna.
Bezpieczeństwo stosowania - niewydolność lub uszkodzenie wątroby
Lernen beginnen
Najniższe ryzyko: Agomelatyna, Mianseryna, Paroksetyna, 2. Srednie ryzyko (konieczność redukcji dawki o 30-50%): Mirtazapina, Reboksetyna, SSRI, TLPD, Moklobemid, Bupropion.
Najbezpieczniejsze leki (relatywnie małe ryzyko działań niepożądanych, powikłań i interakcji)
Lernen beginnen
Escitalopram, Citalopram, Sertralina, Wenlafaksyna, Mirtazapina, Agomelatyna, Tianeptyna,
najmniejsze Nasilenie dysfunkcji seksualnych po LPD
Lernen beginnen
AGOMELATYNA, BUPROPION, TIANEPTYNA.
Zamiana LPD – wskazania ogólne
Lernen beginnen
1) Ocena jak szybka zamiana jest konieczna (nasilenie depresji, objawy nietolerancji leku, preferencje chorego) 2) Ocena dawki aktualnie stosowanego leku 3) Ryzyko objawów „z odbicia” przy odstawianiu LPD o działaniu antycholinergicznym (np. TLPD): ból głowy, niepokój motoryczny, biegunka, nudności, wymioty 4) Ryzyko objawów odstawiennych przy odstawianiu SSRI, wenlafaksyny 5) Ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego przy zamianie jednego leku o działaniu serotoninergicznym (zwłaszcza o długim
Bezpieczeństwo stosowania - podeszły wiek
Lernen beginnen
1. Najniższe ryzyko: SSRi, Mirtazapina, Moklobemid, Venlafaksyna, Bupropion, Agomelatyna, Duloksetyna, 2. Średnie ryzyko: Mianseryna (!) Reboksetyna, Trazodon, 3. Wysokie ryzyko - TLPD
TRUDNOŚCI W DIAGNOZOWANIU DEPRESJI WIEKU PODESZŁEGO
Lernen beginnen
1) zmniejszanie się wraz z wiekiem klasycznych objawów depresji, 2) depresja-normalny przejaw procesu starzenia się, 3) depresja- objawem choroby somatycznej, 4) niezbyt czytelny obraz kliniczny, nie do końca spełniający klasyczne kryteria depresji zawarte w DSM-IV czy ICD-10, 5) depresja u osób starszych nie wiąże się znacząco z rodzinnym obciążeniem tą chorobą, częste zaburzenia poznawcze, zaniki korowe, zmiany w istocie białej, współwystępowanie innych chorób i większa śmiertelność, 6) depres
ZASADY LECZENIA DEPRESJI WIEKU PODESZŁEGO
Lernen beginnen
1) dobór leku w zależności od obrazu psychopatologicznego, 2) rozpoznanie depresji i chorób współistniejących, 3) ewentualne odstawienie leków internistycznych, 4) ocena stopnia deficytu poznawczego, 5) ocena stopnia interakcji lekowych, 6) ustalenie dawki (start low, go slow): a) zmiana farmakokinetyki i farmakodynamiki leków, wzrost wrażliwości na działania niepożądane, b) możliwość interakcji lekowych, 7) Przejrzystość i prostota schematu podawania leku 8) Uwzględnienie dostępności określoneg
Leki normotymiczne
Lernen beginnen
„KLASYCZNE” (I generacji): Lit, Walproiniany, Karbamazepina. „NOWEJ GENERACJI” (II generacji): LAMOTRYGINA, ATYPOWE LPP, Kwetiapina, Olanzapina, Klozapina, Arypiprazol, Ziprazidon, Risperidon.
Leki normotymiczne Klasa A – działajace „od góry” (from above)
Lernen beginnen
Wyraźne działanie przeciwmaniakalne, bez powodowania lub nasilania depresji. Zapobiegają przede wszystkim epizodom manii/hypomanii (lit, karbamazepina, walproinian, ALA
Leki normotymiczne Klasa B – działające „od dołu” (from below)
Lernen beginnen
Wyraźne działanie przeciwdepresyjne, bez pogarszania przebiegu choroby, większej cykliczności, zmiany fazy (lamotrygina, lit, niektóre ALA – np. kwetiapina)
Działanie walproinianu
Lernen beginnen
1) Lepsza skuteczność profilaktyczna walproinianu w odniesieniu do stanów maniakalnych niż depresyjnych. 2) Podobna skuteczność ogólna jak litu. 3) Lepsza skuteczność od litu w wypadku epizodów mieszanych i „rapid cycling”. 4) Mniej objawów ubocznych niż lit. 5) Bardziej wskazany niż lit u osób młodych i osób w starszym wieku. 6) Możliwość podawania skojarzonego: a) z lekami przeciwpadaczkowymi, b) z lekami neuroleptycznymi (typowymi i atypowymi), c) z lekami przeciwdepresyjnymi.
lit - wskazania
Lernen beginnen
1) Mania euforyczna 2) Wcześniejsza skuteczność 3) Brak deficytów neurologicznych 4) Brak objawów psychotycznych 5) Mała liczba epizodów 6) Brak innych zaburzeń (nadużywania substancji psychoaktywnych)
lit - przeciwwskazania
Lernen beginnen
Epizody mieszane, Szybka zmiana faz, Duża liczba epizodów, Ujemny wywiad rodzinny,
Walproiniany - wskazania
Lernen beginnen
1) Szybka zmiana faz, 2) Epizody mieszane, 3) Duża liczba epizodów, 4) Dysforia, 5) Nadużywanie substancji psychoaktywnych.
walproiniany - przeciwwskazania
Lernen beginnen
Zaburzenia osobowości, Mania o dużym nasileniu, Przewaga depresji
Karbamazepina - wskazania
Lernen beginnen
1) Epizody mieszane 2) Mania o dużym nasileniu 3) Przewaga epizodów maniakalnych w przebiegu 4) Młody wiek zachorowania 5) Ujemny wywiad rodzinny 6) Patologia „organiczna” 7) Zaburzenia osobowości 8) Nadużywanie alkoholu
Karbamazepina - przeciwwskazania
Lernen beginnen
Szybka zmiana faz, Czas trwania: >10 lat
Pacjenci wykazujący korzystne profilaktyczne działanie lamotriginy
Lernen beginnen
1) Przebieg z cechami przewlekłości, szybką zmianą faz 2) Współwystępowanie zaburzeń lękowych (napadów paniki) i nadużywania substancji psychoaktywnych 3) W rodzinach występowanie choroby schizoafektywnej, depresji okresowej, lęku napadowego
Lamotrygina
Lernen beginnen
1) Lamotrygina jest lekiem normotymicznym II generacji, klasy B 2) Zapobiega epizodom depresji 3) Jest skuteczna w depresji dwubiegunowej, zwłaszcza w połączeniu z litem 4) Jest skuteczna w rapid cycling (głównie w przebiegi CHAD II) 5) Nie wykazano działania przeciwmaniakalnego
KLOZAPINA
Lernen beginnen
Klozapina stosowana jako monoterapia (lub z skojarzeniu z lekami normotymicznymi) skuteczna w profilaktyce: - choroby afektywnej dwubiegunowej, - psychozy schizoafektywnej dwubiegunowej, również u chorych dotychczas opornych na leczenie środkami normotymicznymi i innymi neuroleptykami
kwetiapina
Lernen beginnen
1) Wysoka skuteczność przeciwdepresyjna kwetiapiny w CHAD I i II 2) Dodatkowo: a) znacząca i szybka redukcja objawów lękowych w ChAD typ I – niezależna od ciężkości objawów depresyjnych, b) poprawa jakości snu, czasu trwania snu oraz redukcja jego latencji niezależnie od dawki KWET, c) Przewaga nad placebo również w leczeniu depresji u pacjentów z rapid cycling
OLANZAPINA
Lernen beginnen
1) Zapobieganie nawrotom epizodów CHAD po rozpoczęciu podawania w stanie maniakalnym lub mieszanym-maniakalnym. 2) Lepszy efekt w odniesieniu do stanów maniakalnych i mieszanych niż depresyjnych: a) Zapobieganie manii OLZ>Li b) Zapobieganie depresji OLZ<Li 3) Lepszy efekt przy skojarzeniu z Li lub VAL
RISPERIDON I ZIPRAZIDON
Lernen beginnen
Risperidon: potencjalizacja działania profilaktycznego leków normotymicznych I generacji. Ziprasidon: 1) Działanie profilaktyczne jako monoterapia 2) Brak działania przeciwdepresyjnego w epizodzie depresyjnym CHAD 3) Potencjalizacja działania profilaktycznego leków normotymicznych I generacji.
Atypowe leki przeciwpsychotyczne
Lernen beginnen
ALP w formie domięśniowej: Arypiprazol, Ziprazidon, Olanzapina,
ALP W TERAPII CHAD
Lernen beginnen
1. krótkoterminowa terapia manii, 2. krótkoterminowa terapia depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego, 3. Leczenie podtrzymujące: Arypiprazol (prewencja manii), Olanzapina (prewencja manii i depresji), kwetiapina, w przypadkach opornych klozapina
Leczenie manii
Lernen beginnen
1) Należy unikać typowych LPP lub stosować je możliwie jak najkrócej, tylko u skrajnie pobudzonych pacjentów 2) Efekt antymaniakalny może zostać osiągnięty bez wywoływania EPS 3) Należy zastosować najmniejsza skuteczną dawkę LPP i unikać szybkiej i znaczącej eskalacji dawki – sedacja nie jest warunkiem sine qua non efektu antymaniakalnego 4) Optymalne podejście w ostrym stanie to LPP +BDA, a po uzyskaniu efektu odstawienie BDA (uwaga: OLA im + BDZ możliwe powikłania!) 5) Cel: uniknięcie nadmier
Wybór leku normotymicznego
Lernen beginnen
1. Większość pacjentów może być bezpiecznie i skutecznie leczonych NL I generacji, 2. Tendencje samobójcze – Li (VPA-?), 3. Zmiany strukturalne mózgu, nieprawidłowy zapis EEG - leki przeciwdrgawkowe (VPA, CBZ), 4. Stany mieszane – VPA, CBZ, LTG, LAP2G, 5. Objawy psychotyczne – VPA, CBZ, LAP2G, 6. Nadużywanie substancji psychoaktywnych – leki przeciwdrgawkowe, CLOZ, KWET,
Zalecenia przy stosowaniu VPA u kobiet w wieku rozrodczym
Lernen beginnen
1) Informować o ryzyku zaburzeń endokrynnych 2) Systematycznie ważyć pacjentkę, oceniać BMI 3) Systematycznie pytać o regularność cykli miesiączkowych 4) Co rok badać profil lipidów 5) Zwracać uwagę na objawy androgenizmu (np. hirsutyzm, zaburzenia miesiączkowania, otyłość, alopecia) 6) Dbać o prawidłową masę ciała 7) U kobiet przed 20 rż. VPA nie jest przeciwwskazany, ale należy zwracać uwagę na objawy, które mogą wskazywać na hiperandrogenizm
Leki i antykoncepcja hormonalna
Lernen beginnen
1) Brak interakcji pomiędzy doustnymi hormonami antykoncepcyjnymi a litem, walproinianem, ALP 2) Karbamazepina indukuje enzymy wątrobowe, nasila metabolizm hormonów płciowych, ryzyko nieskuteczności antykoncepcji 3) Lamotrygina – brak wpływu na skuteczność antykoncepcji, ↓ poziomu LTG w surowicy
Konsekwencje zaburzeń psychicznych matki dla dziecka
Lernen beginnen
1) Niższa waga urodzeniowa, mniejszy obwód główki, niższa punktacja Apgar 2) Ryzyko porodu przedwczesnego 3) Związek pomiędzy wzrostem kortyzolu i katecholamin u kobiet depresyjnych a pogorszeniem przepływu łożyskowego i zwiększoną podatnością macicy na skurcze 4) Mniejsza wrażliwość kobiet z depresją poporodową na sygnalizowane przez dziecko potrzeby 5) Wpływ na rozwój poznawczy i kształtowanie się wzorców komunikacji interpersonalnej 6) Częściej nadpobudliwość ruchowa, problemy z koncentracją
Ryzyko kontynuowania leczenia w ciąży
Lernen beginnen
1. Mało danych na temat bezpieczeństwa leków dla płodu, ryzyko działania teratogennego 2. Działanie teratogenne zależy od dawki, okresu podawania leku i stosowania innych leków 3. Czynniki uszkadzające a) Okres blastogenezy (1–2 tyg.): obumarcie zarodka b) Okres organogenezy (3–11 tyg.): wady rozwojowe c) 12–40 tyg.: odległe zaburzenia zachowania, upośledzenie wzrostu d) Okres okołoporodowy: reakcja toksyczna, reakcje odstawienne
Wady wrodzone – okresy ryzyka
Lernen beginnen
Uszkodzenie cewy nerwowej (17–30 dzień) Wady serca (21–56 dzień) Wady podniebienia i ust (8–11 tydz.) Wady twarzoczaszki (8–20 tydz.)
Czynniki teratogenne
Lernen beginnen
1) Bezpośredni wpływ toksyczny (np. talidomid) 2) Wpływ pośredni (np. antagonistyczne działanie leków przeciwpadaczkowych w stosunku do kwasu foliowego) 3) Wpływ na krążenie płodowe 4) Wpływ na równowagę biochemiczną i poziom hormonów u matki (np. klasyczne leki przeciwpsychotyczne)
Klasyczne LPP a ciąża
Lernen beginnen
1) Ryzyko działania teratogennego lub toksycznego minimalne (haloperidol, chlorpromazyna, perfenazyna) 2) Opisywano przypadki dyskinezy u noworodków 3) Stosować w małych dawkach, aby ograniczyć konieczność podawania dodatkowych leków antycholinergicznych (opisywano zwiększone ryzyko rozszczepów wargi i podniebienia po difenhydraminie)
Zespoły noworodkowe
Lernen beginnen
1. Po klasycznych LPP opisywano: złośliwy zespół poneuroleptyczny, dyskinezy, objawy pozapiramidowe (zwiększone napięcie mięśniowe, wzmożenie odruchów), żółtaczkę noworodkową, niedrożność jelit. 2. Objawy zazwyczaj przejściowe, nie opisywano długoterminowych zaburzeń rozwojowych
ALP a ciąża
Lernen beginnen
U kobiet planujących ciążę warto rozważyć zastąpienie ALPP lepiej poznanym lekiem klasycznym. Jeśli ciąża nieplanowana u kobiety leczonej ALPP – kontynuowanie może być korzystniejsze niż zamiana (aby nie narażać płodu na ekspozycję na kolejny lek)
benzodiazepiny a ciąża
Lernen beginnen
1. w I trymestrze istotnie zwiększa (stwierdzono je u 6/10 000, 10-krotnie częściej) ryzyko powstania rozszczepu podniebienia. 2. U noworodków występują zaburzenia regulacji temperatury ciała, bezdech, obniżenie napięcia mięśniowego, zaburzenia ssania, niższa ocena w skali Apgar.
Kiedy przerwać leczenie w ciąży
Lernen beginnen
1) CHAD o łagodnym/umiarkowanym przebiegu 2) Stopniowe zmniejszenie dawki i odstawienie przed planowanym zajściem w ciążę 3) Brać pod uwagę psychoterapię 4) Bez leku w I trymestrze 5) Brać pod uwagę włączenie leku w II trymestrze
Kiedy kontunuować leczenie w ciąży
Lernen beginnen
1) CHAD o ciężkim przebiegu 2) Pacjentka zgłasza ciążę po I trymestrze 3) Duże ryzyko nawrotu 4) Ryzyko zachowań autoagresywnych
Ogólne zasady leczenia w ciąży
Lernen beginnen
1. Ocena korzyści/ryzyka farmakoterapii 2. Lek dobrze znany, w monoterapii, w najmniejszej skutecznej dawce, dzielonej w ciągu dnia w celu uniknięcia dużego stężenia leku we krwi 3. Unikanie leków w ciągu 3 pierwszych miesięcy ciąży 4. Unikanie leków w ostatnich 2–3 tygodniach przed porodem, aby zapobiec wystąpieniu objawów toksycznych i abstynencyjnych u noworodka 5. W przypadku nasilonych objawów choroby i konieczności podawania dużych dawek leków należy chorą hospitalizować i rozważyć terapię
Tymoleptyki u kobiet w ciąży:
Lernen beginnen
1) lekkich depresjach należy stosować psychoterapię i metody niefarmakologiczne. 2) Leki zalecać tylko w nasilonych depresjach. 3) Należy unikać leczenia w pierwszym trymestrze. 4) Należy stosować najmniejsze skuteczne dawki leku. 5) Spośród leków trójpierścieniowych lekami z wyboru jest nortryptylina i dezipramina (słabe działanie antycholinergiczne, wpływ na ciśnienie krwi oraz możliwość monitorowania stężenia leku we krwi). 6) Spośród selektywnych inhibitorów wychwytu serotoniny najlepiej poz
Przed porodem
Lernen beginnen
1) Odstawienie litu kilka dni przed porodem (ryzyko zwiększenia poziomu i toksyczności podczas porodu) 2) Redukcja dawki lamotryginy (ryzyko wzrostu poziomu po porodzie) 3) Przydatna jest konsultacja psychiatryczna
Główne cele leczenia epizodu depresyjnego
Lernen beginnen
1) Uzyskanie jak najszybszej i pełnej odpowiedzi terapeutycznej a następnie remisji objawowej 2) Zapobieganie wczesnemu nawrotowi objawów (relapse) oraz nawrotom późnym 3) Usunięcie rezydualnych objawów depresji 4) Powrót pacjenta do przedchorobowego poziomu funkcjonowania psychospołecznego i zawodowego
SSRI – zastosowanie
Lernen beginnen
1) Depresja umiarkowana 2) Depresja poudarowa 3) Zaburzenia lękowe lęk napadowy i uogólniony 4) Zaburzenia depresyjno - lękowe 5) Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, 6) Zespół stresu pourazowego, 7) Zaburzenia jedzenia (bulimia), 8) Zespół napięcia przedmiesiączkowego 9) Otyłość 10) Przedwczesny wytrysk 11) Otępienie czołowo skroniowe
SSRI – w przeciwieństwie do TLPD
Lernen beginnen
1) Brak wpływu na przwodnictwo i RR 2) Brak działania alfa adrenolitycznego 3) Działania antycholinergiczne bardzo małe 4) Brak działania histaminolitycznego 5) Minimalny wpływ na próg drgawkowy
SSRI - DN
Lernen beginnen
1. zaburzenia żołądkowo- jelitowe a. nudności, wymioty, b. biegunki, c. zaparcia, d. spadek apetytu, 2. bóle głowy (w tym napady migrenowe), 3. dysfunkcje seksualne a. opóźnienie wytrysku, b. zaburzenia erekcji, c. anorgazmia, 4. objawy ze strony OUN a. lęk, niepokój, b. bezsenność, c. akatyzja
Mirtazapina / Mianseryna - zastosowanie
Lernen beginnen
1. Depresje łagodne (mianseryna) 2. Depresje ciężkie i lekooporne (mirtazapina) 3. Potencjalizacja działania innych LPD 4. Chroniczna bezsenność
HAMOWANIE WYCHWYTU NORADRENALINY
Lernen beginnen
OBJAWY NIEPOŻĄDANE: tachykardia, drżenia mięśniowe, zaburzenia erekcji i ejakulacji
HAMOWANIE WYCHWYTU SEROTONINY
Lernen beginnen
EFEKT P/DEPRESYJNY (?), „antyobsesyjny” (?), P/LĘKOWY (?) OBJAWY NIEPOŻĄDANE: osłabienie łaknienia, biegunka, nudności, osłabienie erekcji i ejakulacji, zespół serotoninowy
BLOKADA RECEPTORA a1
Lernen beginnen
OBJAWY NIEPOŻĄDANE: obniżenie ciśnienia krwi, sedacja, senność, zawroty głowy, potencjalizacja działania leków hipotensyjnych
BLOKADA RECEPTORA a2
Lernen beginnen
OBJAWY NIEPOŻĄDANE: priapizm, blokowanie działania leków hipotensyjnych
BLOKADA RECEPTORA 5-HT2
Lernen beginnen
EFEKT P/DEPRESYJNY (?), „antyobsesyjny” (?) OBJAWY NIEPOŻĄDANE: zaburzenia ejakulacji, obniżenie ciśnienia krwi, efekt sedatywny
HAMOWANIE WYCHWYTU DOPAMINY
Lernen beginnen
WPŁYW ODHAMOWUJĄCY OBJAWY NIEPOŻĄDANE: pobudzenie psychoruchowe, zaostrzenie objawów psychotycznych
DZIAŁANIE CHOLINOLITYCZNE
Lernen beginnen
WZMAGANIE EFEKTU NORADRENERGICZNEGO (P/DEPRESYJNEGO)? OBJAWY NIEPOŻĄDANE: zatrzymanie moczu, wysychanie błon śluzowych, zaburzenia akomodacji, zaparcia, jaskra, tachykardia, zaburzenia świadomości (majaczenie), osłabienie procesów poznawczych (pamięci), zaburzenia ejakulacji, nasilenie objawów astmy
BLOKADA RECEPTORÓW HISTAMINOWYCH
Lernen beginnen
OBJAWY NIEPOŻĄDANE: zwiększenie masy ciała, sedacja, wpływ hipotensyjny
BLOKADA SZYBKICH KANAŁÓW SODOWYCH
Lernen beginnen
OBJAWY NIEPOŻĄDANE: zaburzenia rytmu serca
Wpływ na apetyt i masę ciała
Lernen beginnen
wzrost masy ciała: Mirtazapina, Mianseryna, TLPD, (SSRI w leczeniu długoterminowym), brak zmian: Agomelatyna, Trazodon, Moklobemid, Reboksetyna, tianeptyna, spadek: Bupropion, Wenlafaksyna, w początkowej fazie leczenia SSRI, zwłaszcza Fluoksetyna
Najczęstsze błędy w leczeniu depresji
Lernen beginnen
1) „Leczenie” depresji za pomocą anksjolityków 2) Stosowanie niskich dawek leków, 3) Zbyt krótki czas leczenia!!! 4) Nie informowanie pacjenta o początku działania leków i objawach ubocznych - zła współpraca (compliance) 5) Pomijanie problemu interakcji leków 6) Nieuwzględnianie kontekstu psychospołecznego 7) Zła diagnoza (np. brak rozpoznania schorzeń współistniejących, objawów psychotycznych, dwubiegunowości)
Wybór strategii leczenia
Lernen beginnen
1) Dotychczasowy efekt leczenia (częściowa odpowiedź terapeutyczna będzie skłaniać ku pozostawieniu pierwszego LPD i dodaniu innego leku) 2) Tolerancję (zła tolerancja będzie wskazaniem do zmiany LPD) 3) Wiek i stan somatyczny pacjenta (starszy wiek i współistniejące choroby somatyczne będą skłaniać do zmiany LPD na inny LPD, aby w miarę możliwości stosować monoterapię i minimalizować ryzyko interakcji) 4) Koszty leczenia 5) Preferencje pacjenta, poziom współpracy
Podstawowe zasady psychofarmakoterapii depresji oraz innych zaburzeń w wieku podeszłym
Lernen beginnen
1) Podstawowymi czterema zasadami jakimi należy się kierować są: efektywność danego leku, jego tolerancja, bezpieczeństwo stosowania, oraz możliwość potencjalnych interakcji. 2) Przejrzystość i prostota schematu podawania leku 3) Uwzględnienie dostępności określonego preparatu dla pacjenta, z uwzględnieniem niejednokrotnie ciężkiej sytuacji ekonomicznej osób starszych 4) Psychoedukacja 5) Współpraca z innymi specjalistami, lekarzem rodzinnym 1) Konieczne jest leczenie schorzeń somatycznych, stab
Excellent lithium responders
Lernen beginnen
osoby, których życie uległo zasadniczej zmianie dzięki profilaktyce litem - Charakterystyka kliniczna: 1) „klasyczna” forma choroby 2) wyraźne bezobjawowe okresy remisji między epizodami 3) umiarkowana częstość epizodów 4) u potomstwa: podobny typ przebiegu choroby
ALP W TERAPII CHAD
Lernen beginnen
1. krótkoterminowa terapia manii, 2. krótkoterminowa terapia depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego: dowiedziono skuteczności olanzapiny (w połączeniu z fluoksetyną) i kwetiapiny (IR lub XR), 3. Leczenie podtrzymujące: Arypiprazol (prewencja manii), Olanzapina (prewencja manii i depresji), kwetiapina, w przypadkach opornych klozapina
Stan mieszany maniakalny
Lernen beginnen
poziom 1: olanzapina, walproinian, poziom 2: olanzapina + walproinian / lamotrygina poziom 3: klozapina + lek normotymiczny (lit, walproinian, lamotrygina), elektrowstrząsy
Stan mieszany depresyjny
Lernen beginnen
poziom 1: Dodanie leku normotymicznego do stosowanego leku (ów) przeciwdepresyjnych. poziom 2: Lek przeciwdepresyjny (tylko II generacji) + dwa leki normotymiczne (lamotrigina, lit, karbamazepina, walproinian) poziom 3: Dodanie atypowego leku przeciwpsychotycznego (kwetiapina, aripiprazol) Elektrowstrząsy
Zespół maniakalny o umiarkowanym nasileniu
Lernen beginnen
1. monoterapia: Lit, Karbamazepina, Walproinian, Olanzapina, Kwetiapina, Aripiprazol. 2. brak poprawy po 4-8 tyg: Leczenie skojarzone lit/walproinian+ atypowy lek przeciwpsychotyczny(olanzapina, kwetiapina, risperidon, aripiprazol)
Zespół maniakalny o znacznym nasileniu (z silnym pobudzeniem i/lub objawami psychotycznymi)
Lernen beginnen
1. Odmowa leczenia doustnego: Haloperidol, Clopixol-acuphase, Olanzapina – iniekcje, Aripiprazol – iniekcje. 2. Przy akceptacji leczenia doustnego - Lit/walproininan + atypowy lek przeciwpsychotyczny(olanzapina, kwetiapina, risperidon, aripiprazol) 3. w razie braku poprawy po 4-8 tyg: Klozapina jako monoterapia lub w skojarzeniu (lit, walproinian), Elektrowstrząsy

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.