Prawo i sądy w Polsce

5  1    27 Datenblatt    lenka1
mp3 downloaden Drucken spielen überprüfen
 
Frage język polski Antworten język polski
Prawo
Lernen beginnen
system zasad, regulacji i dyrektyw - norm prawnych, związanych z funkcjonowaniem państwa lub innego uporządkowanego organizmu społecznego, ustanowionych i uznanych przez odpowiednie organy władzy
Prawo w ujęciu przedmiotowym
Lernen beginnen
uporządkowany, jednolity zbiór norm i zasad przyjętych i akceptowanych społecznie, których nieprzestrzeganie wiąże się z sankcjami
Prawo w ujęciu podmiotowym
Lernen beginnen
zbiór uprawnień, które posiada jednostka w świetle obowiązujących przepisów, dający jednostce określone prawa i nakładający na nią obowiązki
Funkcje prawa
Lernen beginnen
regulacja (wprowadzenie i utrzymanie ładu społecznego); kontrola (nad społeczeństwem); represja (wymierzanie kary); wychowanie (socjalizacja i resocjalizacja); stabilizacja (utrwalanie ładu społecznego); dynamizacja (wprowadzanie zmian); ochrona (jednostek i wartości); regulacja konfliktów; kulturotwórczość (wspólne prawo generuje wspólną kulturę); dystrybucja (zasady rozdziału dóbr)
Kultura prawna
Lernen beginnen
w danym społeczeństwie ogół wiedzy na temat funkcjonującego prawa, a także sposób odnoszenia się do jego norm
Dobre prawo jest:
Lernen beginnen
stabilne; przejrzyste; spójne
Rodzaje prawa
Lernen beginnen
stanowione; zwyczajowe; precedensowe; religijne; umów; system mieszany
Prawo stanowione
Lernen beginnen
akty prawne wydane przez organy ustawodawcze
Prawo zwyczajowe
Lernen beginnen
niespisane, źródłem są zwyczaje (społecznie akceptowane zasady postępowania); wyznacznikami p.z. są: jego zastosowanie praktyczne i przekonanie społeczeństwa o jego mocy prawnej
Prawo precedensowe
Lernen beginnen
podstawą tego typu prawa jest orzecznictwo sądowe (w danym typie sprawy, po raz pierwszy - precedens)
Prawo religijne
Lernen beginnen
wynikające z wierzeń normy o charakterze etyczno-prawnym, wiążące dla wyznawców danej religii
Umowy
Lernen beginnen
zgodne oświadczenia woli; umowa to stan faktyczny polegający na złożeniu dwóch lub więcej zgodnych oświadczeń woli, które zmierzają do wygenerowania zmian w uprawnieniach lub obowiązkach podmiotów zawierających umowę
System mieszany
Lernen beginnen
próba połaczenia prawa stanowionego i prawa zwyczajowego (głównie w byłych koloniach)
Struktura sądów powszechnych w Polsce
Lernen beginnen
sąd rejonowy (gmina/kilka gmin - sąd I instancji - II w przypadku wykroczeń); sąd okręgowy (min. 2 sądy rejonowe - sąd I instancji dla zbrodni i niektórych występków - są II instancji dla apelacji od wyroków sądów rejonowych); sąd apelacyjny (min. 2 sądy okręgowe - sąd II instancji od orzeczeń sądów okręgowych); Sąd Najwyższy (terytorium RP, z siedzibą w Warszawie)
Sąd Najwyższy
Lernen beginnen
najwyższy organ władzy sądowniczej w Polsce; sąd właściwy dla rozpoznania kasacji od wyroków kończących postępowanie sądowe; stwierdza prawomocność wyborów i referendów ogólnokrajowych; rozstrzyga zagadnienia prawne
Struktura sądów wojskowych w Polsce
Lernen beginnen
Wojskowy Sąd Garnizonowy (garnizon/kilka garnizonów - odpowiednik sądu rejonowego); Wojskowy Sąd Okręgowy (min. 2 garnizony - odpowiednik sądy rejonowego II instancji); Izba Wojskowa Sądu Najwyższego (teren całego kraju - rozpatrywanie apelacji i kasacji od wyroków w sądach wojskowych I i II instancji)
Przestępstwa rozpatrywane przez sądy wojskowe
Lernen beginnen
przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej; przeciwko dyscyplinie wojskowej; przeciwko postępowaniu z podwładnymi; przeciwko zasadom pełnienia służby; przeciwko mieniu wojskowemu; przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi; przestępstwa pełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie danego obiektu wojskowego, ze szkodą dla instytucji wojska
Sądy administracyjne
Lernen beginnen
wojewódzkie (I instancji - jedno lub kilka województw); Naczelny Sąd Administracyjny (sąd kasacyjny dla orzeczeń sądów wojewódzkich)
Wydziały sądów
Lernen beginnen
cywilny (prawo cywilne); gospodarczy (prawo gospodarcze); grodzki (wykroczenia); karny (prawo karne); ksiąg wieczystych (prawo własności w zakresie nieruchomości); pracy (prawo pracy); rodzinny i ds. nieletnich (prawo rodzinne i opiekuńcze)
Apelacja
Lernen beginnen
odwołanie od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji
Kasacja
Lernen beginnen
odwołanie od ostatecznego wyroku sadu drugiej instancji do najwyższego organu sądowego
Zasady postępowania procesowego
Lernen beginnen
zasada domniemania niewinności (oskarżony pozostaje niewinny do udowodnienia winy); zasada obiektywizmu (sędzia zobowiązany jest do całkowitej bezstronności); prawo do obrony (przysługuje każdemu, jeżeli oskarżonego nie stać, jest mu przydzielany obrońca z urzędu, oskarżony może również bronić się sam); zasada kontradykcyjności (obie strony procesu mają prawo do równego udziału w procesie i przysługują im te same prawa); zasada publiczności (jawność procesu, chyba że sąd postanowi inaczej dla do
Obywatel styka się z sądem w charakterze:
Lernen beginnen
poszkodowanego; oskarżonego; podejrzanego; świadka
Prawa i obowiązki obywatela w postępowaniu sądowym określają
Lernen beginnen
Konstytucja RP; Powszechna Deklaracja Praw Człowieka; kodeks postępowania - cywilnego, karnego, administracyjnego
Kary (kodeks karny)
Lernen beginnen
grzywna; ograniczenie wolności; pozbawienie wolności (miesiąc do 15 lat); 25 lat pozbawienia wolności; dożywotnie pozbawienie wolności
Środki karne (kodeks karny)
Lernen beginnen
pozbawienie praw publicznych; zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności gospodarczej; zakaz prowadzenia pojazdów; przepadek mienia; obowiązek naprawienia szkody; nawiązka; świadczenie pieniężne; upublicznienie wyroku
Kategorie przestępstw
Lernen beginnen
zbrodnia (kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata); występek (grzywna powyżej 30 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności przekraczająca miesiąc)

Prawo i sądy – wos! Podstawowa wiedza z przedmiotu

Temat „Prawo i sądy” WOS porusza obowiązkowo na lekcjach przedmiotowych. Prawo w Polsce ukształtowały prawa: niemieckie i francuskie – w kraju obowiązuje system prawny typu kontynentalnego. Do źródeł prawa Rzeczypospolitej Polskiej należą: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia i akty prawa miejscowego. Natomiast na system sądowy składają się: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy wojskowe oraz sądy administracyjne. Sądownictwo powszechne, wojskowe i administracyjne dzieli się na jeszcze mniejsze instancje. Fiszkotekowe Prawo i sądy! Wos zaliczysz bez większych problemów.

Prawo i sądy – sprawdzian, matura, egzamin

Wielu uczniów wybiera WOS, jako przedmiot do zaliczenia na maturze. Uważamy, że to bardzo dobry wybór, ponieważ Wiedza o Społeczeństwie jest bardzo istotna nie tylko dla ucznia, lecz także dla każdego obywatela kraju – każdy powinien znać powszechne prawo w Polsce! Nie zapominaj więc o dokładniejszych informacjach, np. o prawie wewnętrznie obowiązującym, czyli o uchwałach i zarządzeniach. A jeśli Ci to pomoże, polecamy zajrzeć do Internetowego Systemu Aktów Prawnych, prowadzonego przez Kancelarię Sejmu. Dzięki temu zestawowi poznasz wszelkie struktury i obowiązujące nazewnictwo. Sprawdź również inne nasze lekcje, które pogłębią Twoją wiedzę, np. Uprawnienia Prezydenta.

Elementy ustrojowe z Fiszkoteką

Lekcja Prawo i sądy w Polsce opisuje rodzaje prawa, elementy prawa, funkcje prawa, ale także struktury sądów czy istotne pojęcia. Dzięki fiszkom wiedza na ten temat zostanie przez Ciebie przyswojona szybko i skutecznie! A jeżeli chcesz rozwijać swoje umiejętności, koniecznie poszukaj innych zestawów na naszej stronie. Może zainteresuje Cię tematyka patologii władzy? Kultura polityczna i patologie władzy, a może trochę dalszy, lecz równie ciekawy temat, czyli: Struktura społeczna – najważniejsze pojęcia. Nauka z Fiszkoteką to czysta przyjemność! Cieszymy się, że jesteś z nami.

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.